Бајрактар: Ефективна политика против наркотиците бара мултисекторска соработка

Правото на живот и слобода, почитувањето на достоинството и еднаквоста на човековите права денес стануваат општествени начела, а интересот за положбата на децата се смета за еден од најзначајните во секое општество кое има граѓанска определба. Децата се  најчувствителниот сегмент од човековата популација, иако правно заштитени со бројни декларации и закони, и понатаму продолжуваат да бидат  исклучени во однос на задоволување на голем број егзистенцијални и развојни потреби. 

И покрај сите напори за обезбедување на меѓународна и национална правна рамка која ќе ја подобри положбата на децата и која ќе им овозможи да растат во здрава средина, тие секој ден се жртви на различен  вид социјален ризик. Несоодветната животна средина во која растат децата остава тешки последици по здравјето и психичкиот развој на децата, влијае на целото општество  и на идните генерации, рече заменик министерот за труд и социјална политика Ѓонул Бајрактар на пропратниот настан во рамки на 63-тата сесија на Комисијата за наркотични дроги во Виена, на кој се расправаше за политиките против наркотици на Балканот. На настанот покрај нашата присуствуваа и делегации на БиХ, Албанија и Црна Гора, UNODC- оделот за превенција и невладини организации.

„Воспитувањето и одгледувањето на децата во средина каде тие ќе ги имаат сите потребни услови за нормално детство и соодветн развој е едно од основните општествени прашања. Согласно Конвенцијата  за правата на детето, како држава потписничка го признаваме  правото  на уживање на највисоките стандарди за ниту едно дете да не биде лишено од неговите права.  Владата на Република Северна Македонија е свесна дека не може да работи без мултисекторска соработка со релевантните  институции, граѓански и меѓународни организации. Сите ние треба заеднички да делуваме, секој во својот делокруг на работа“, нагласи заменик министерот Бајрактар. 

Во Република Северна Македонија клучни столбови во политиката за дроги се: превенцијата, намалувањето на штети, лекувањето, рехабилитацијата и ресоцијализацијата како и координацијата.

Пристапот на превентивните програми опфаќа мултидисциплинарни области – училиште, заедница, места на дружење, клубови, медиуми, организации вклучени во борба против злоупотребата на дроги  и  други психотропни супстанци. Бајрактар укажа дека цел на превентивните програми е навремено информирање за проблемот со дроги и психотропни супстанци, зголемување на знаењето, социјалното и емоционалното учење, откривање на ризичните чинители за стекнување на зависност од дрога како што се рана агресивност, лошо знаење и неуспех во училиштето, врсничка поддршка и исполнетост, вештини за одбивање на конзумирањето на дроги, како и зајакнување на личните предности. Во системот на превенција во Република Северна Македонија клучни алки се Министерството за образование и наука, Министерството за труд и социјална политика, Министерството за здравство и останатите надлежни институции кои го прават системот целосен.

Bajraktar: Politika efektive kundër narkotikëve kërkon bashkëpunim multi-sektorial 

E drejta për jetë dhe liri, respektimi i dinjitetit dhe barazisë së të drejtave të njeriut sot janë duke u bërë parime shoqërore, kurse interesi për pozitën e fëmijëve konsiderohet një nga më domethënëset në çdo shoqëri civile. Fëmijët janë segmenti më i prekshëm i popullatës njerëzore, megjithëse të mbrojtur juridikisht nga shumë deklarata dhe ligje, vazhdojnë të mbeten të përjashtuar në plotësimin e një numri të nevojave ekzistenciale dhe zhvillimore. 

Edhe përpos të gjitha përpjekjeve për të siguruar kornizën juridike ndërkombëtare dhe nacionale që do të përmirësojë pozitën e fëmijëve dhe e cila do t’u mundësojë të rriten në mjedis të shëndetshëm, ata çdo ditë janë viktima të rrezikut të llojit të ndryshëm social. Mjedisi joadekuat jetësor në të cilin rriten fëmijët lë pasoja të rënda në shëndetin dhe zhvillimin psikik të fëmijëve, ndikon në tërë shoqërinë dhe në gjeneratat e ardhshme, theksoi zëvendësministri i Punës dhe Politikës Sociale, Gjonul Bajraktar, në ngjarjen përcjellëse në kuadër të sesionit të 63-të të Komisionit për droga narkotike në Vjenë, në të cilën u diskutua mbi politikat kundër narkotikëve të Ballkanit. Në këtë ngjarje, përpos delegacionit tonë morën pjesë edhe delegacionet e BeH, Shqipërisë dhe Malit të Zi, UNODC-divizioni për parandalim dhe organizata joqeveritare. 

“Edukimi i fëmijëve në mjediset ku ata do t’i kenë të gjitha kushtet e nevojshme për fëmijëri normale dhe zhvillim adekuat është një nga çështjet themelore shoqërore. Në përputhje me Konventën për të drejtat e fëmijëve, si shtet nënshkrues e njohim të drejtën e përmbushjes së standardeve më të larta që asnjë fëmijë të mos përjashtohet nga të drejtat e tij. Qeveria e Republikës së Maqedonisë së Veriut është e vetëdijshme se nuk mund të punojë pa bashkëpunim multi-setorial me institucionet relevante, organizatat qytetare dhe ndërkombëtare. Të gjithë ne duhet të veprojmë bashkë, gjithsecili në fushëveprimin e punës së vet”, theksoi zëvendësministri Bajraktar. 

Në Republikën e Maqedonisë së Veriut shtyllat kryesore në politikën për drogat janë: parandalimi, reduktimi i dëmeve, kurimi, rehabilitimi dhe risocializimi si dhe koordinimi. 

Qasja në programet preventive përfshin sferat multidisciplinare – shkollën, komunitetin, vendin e shoqërimit, klubet, mediat, organizatat e përfshira në luftën kundër keqpërdorimit të drogave dhe substancave tjera psikotrope. Bajraktar me këtë rast ka nënvizuar se qëllimi i programeve parandaluese është informimi në kohë për problemin e drogave dhe substancave psikotrope, rritja e rëndësisë, të mësuarit social dhe emocional, zbulimi i shkaktarëve të rrezikshëm për varësinë nga droga siç është agresiviteti i hershëm, mosdija dhe mossuksesi në shkolla, shkathtësitë për refuzimin e konsumimit të drogave, si dhe përforcimi i përparësive personale. Në sistemin e parandalimit në Republikën e Maqedonisë së Veriut hallka kryesore janë Ministria e Arsimit dhe Shkencës, Ministria e Punës dhe Politikës Sociale, Ministria e Shëndetësisë dhe institucionet tjera kompetente që e bëjnë sistemin të potë.