Ќе се јакнат механизмите за спроведување и следење на ООН Конвенцијата за заштита на лицата со попреченост 

На меѓународната конференција ,,Механизми и структури за имплементација и за следење на имплементацијата на Конвенцијата на ОН за правата на лицата со попреченост-искуства од регионот'' министерката за труд и социјална политика Мила Царовска говореше за обврските кои Република Македонија ги има согласно со член 33 од Конвенцијата за заштита на правата на лицата со попреченост.  

Во таа насока рече дека е потребно да се обезбедат  механизми за координација и за следење во различните Министерства, заради регулирање на проблематиката поврзана со спроведување на Конвенцијата. 

Механизмот за координација на спроведувањето на Конвенцијата е потребен за да се избегне разводнувањето на одговорноста или некоординирано спроведување на Конвенцијата бидејќи опфаќа многу области од животот на лицата со попреченост.   

 Механизмот за следење треба да биде независен субјект задолжен за анализирање, унапредување и следење на спроведувањето на Конвенцијата. Не помалку важно е и учеството за лицата со попреченост во телото за мониторинг.  

Во насока, пак на подобрување на целокупната состојба Царовска посочи дека во измените на Законот за социјална заштита веќе се регулирани одредените работи, а во собраниска процедура веќе е и Законот за пензиското и инвалидското осигурување каде со измените ќе се овозможи семејна пензија за лица со попреченост кои некогаш имале активен работен однос, затоа што досега немаа право на семејната пензија.

,,Знаеме дека здравствената состојба не се подобрува, се влошува и затоа тие треба да имаат право да ја наследат семејната пензија. Навистина е важно дека како ресорно Министерство во делот на социјална заштита, пензии и сл. ќе правиме максимум што можеме, но тука сме да дискутираме и дека во секое линиско Министерство ни е потребен човек одговорен што ќе ги имплементира и здравствените, инфраструктурните, образовните политики за да го добиеме пакетот на услуги и сервиси кои се потребни за оваа група граѓани”, подвлече министерката за труд и социјална пполитика Мила Царовска.

За лицата со попреченост од особено значење е т.н. персонална асистенција и токму затоа, нагласи дека во активните мерки за вработување во 2018 година се предвидува посебна програма за персонална асистенција: ,,Оваа година преку јавните работи општините веќе ангажираа персонални асистенти, што значи дека сме во фаза на институционализација на персоналната асистенција, но и имплементираме активности кои ги опфаќаме со различни мерки”, додаде Царовска.

Меѓународната конференција ,,Механизми и структури за имплементација и за следење на имплементацијата на Конвенцијата на ОН за правата на лицата со попреченост-искуства од регионот'' е во организација на Националното координативно тело за еднакви права на лица со инвалидност во Република Македонија.

Do të forcohen mekanizmat për zbatimin dhe monitorimin e Konventës së OKB për mbrojtjen e personave me aftësi të kufizuara

Në konferencën ndërkombëtare “Mekanizmat dhe strukturat për zbatimin dhe pwr monitorimin e implementimit të Konventës së OKB-së mbi të drejtat e personave me aftësi të kufizuara - përvoja nga rajoni” ministrja e Punës dhe Politikës Sociale, Milla Carovska, foli për detyrimet që Republika e Maqedonisë i ka në përputhje me nenin 33 të Konventës për mbrojtjen e të drejtave të personave me aftësi të kufizuara.

Në këtë drejtim ajo tha se është e nevojshme të sigurohen mekanizma për koordinim dhe monitorim në ministritë e ndryshme, me qëllim të rregullimit të çështjes që lidhet me zbatimin e Konventës.
Mekanizmi për koordinim lidhur me zbatimin e Konventës është i nevojshëm për të shmangur zbutjen e përgjegjësisë ose zbatimin e pakoordinuar të Konventës, sepse mbulon shumë fusha të jetës së personave me aftësi të kufizuara.

Mekanizmi për monitorim duhet të jetë një subjekt i pavarur i ngarkuar për analizimin, avancimin dhe monitorimin e zbatimit të Konventës. Po aq e rëndësishme është pjesëmarrja e personave me aftësi të kufizuara në trupin monitorues.

Në këtë drejtim, pwr të përmirësuar situatën e përgjithshme, Carovska vuri në dukje se më ndryshimet në Ligjin për mbrojtjen sociale tashmë janë rregulluar disa çështje të caktuara, kurse në procedurë parlamentare tashmë është edhe Ligji për sigurim pensional dhe invalidor, ku me ndryshimet do të mundësohet pension familjar për personat me aftësi të kufizuara, të cilët dikur kanë pasur marrëdhënie pune aktive, sepse deri më tani nuk kishin të drejtë për pension familjar.

“E dimë se gjendja shëndetësore nuk përmirësohet, ajo përkeqësohet, prandaj ata duhet të kenë të drejtën të trashëgojnë pensionin familjar. Është me të vërtetë e rëndësishme që si ministri përkatëse në sferën e mbrojtjes sociale, pensioneve dhe ngjashëm do të bëjmë maksimumin që mundemi, por këtu jemi për të diskutuar se në çdo ministri na nevojitet një person përgjegjës që do t’i zbatojë edhe politikat shëndetësore, infrastrukturore, arsimore për të marrë paketën e shërbimeve dhe serviseve që janë të nevojshme për këtë grup të qytetarëve”, theksoi ministrja e Punës dhe Politikës Sociale, Milla Carovska.

Për personat me aftësi të kufizuara është me rëndësi e ashtuquajtura asistencë personale dhe për këtë arsye ajo theksoi se në masat aktive për punësim në vitin 2018 parashihet një program i posaçëm për asistencë personale: “Këtë vit, përmes punëve publike, komunat tashmë kanë angazhuar asistentë personalë, që do të thotë se ne jemi në fazën e institucionalizimit të asistencës personale, por edhe zbatojmë aktivitete që do t’i përfshijmë me masa të ndryshme ", shtoi Carovska.

Konferenca ndërkombëtare “Mekanizmat dhe strukturat për zbatimin dhe për monitorimin e zbatimit të Konventës së KB-ve për të drejtat e personave me aftësi të kufizuara – përvoja nga rajoni “ organizohet nga Trupi Koordinues Kombëtar për të drejtat e barabarta të personave me aftësi të kufizuara në Republikën e Maqedonisë.