Царовска: Што повеќе семејства да го отворат својот дом, да обезбедиме згрижувачи за бебињата од „Мајчин дом“ -Битола

Забрзана динамика на излегување на децата од големите институции, особено на бебињата од „Мајчин дом“ -Битола е фокусот за годинава на Министерството за труд и социјална политика во процесот на деинституционализација. Освен „Мајчин дом“ наскоро целосно треба да биде трансформирана и установата „Бања Банско“, а корисниците сместени во станбени единици ќе добијат поддршка за самостојно живеење. Ова беше договорено на денешниот координативен состанок на кој беше презентиран планот за деинституционализација за следниот период. На состанокот присуствуваа министерката за труд и социјална политика Мила Царовска, в.д. координаторот на агенциите на ОН и преставник на УНИЦЕФ, Бенџамин Перкс, како и преставници од Европската делегација. 

„Раното учење е најважно за понатамошниот развој на децата. Затоа ќе направиме сѐ што повеќе бебиња од институциите да заминат во згрижувачки семејства каде ќе добијат топол дом, нега и љубов. Затоа нашата цел како Влада која што се грижи за секој во општеството годинава е „Мајчин дом“ целосно да се трансформира. Со заедничката кампања со УНИЦЕФ имаме создадено одлична база на над 100 згрижувачки семејста кои ќе се грижат за децата и верувам дека и други семејства ќе го отворат својот дом “, рече министерката Царовска.

Преставникот на УНИЦЕФ, Бенџамин Перкс истакна дека тие како партнери, даваат силна и безрезервна поддршка на целиот процес на деинституционализација.

“Во 2018 беа постигнати одлични резултати во процесот на деинституционализација и ја поздравувам одлуката што оваа година фокусот ќе биде ставен на забрзување на реформите за деца под 3 години. Без разлика колку се посветени, грижливи и професионални, вработените во институциите не можат да го дадат она внимание што е потребно за да им се помогне на децата во најкритичните години од нивниот развој. Само опкружување слично на семејното може да му даде на детето чувство на сигурност, идентитет, припадност и љубов кои му требаат за да напредува, “ рече Перкс.

Во изминатиот период бројот на деца до 18 годишна возраст сместени во институции е намален за 60%. Во Специјалниот завод „Демир Капија“ повеќе нема деца на возраст до 18 години, а целосно се трансформирани и домовите „11 Октомври“ и „25 Мај“. Децата се сместени во мали групни домови во Скопје, Неготино, Тимјаник и Штип, а дел се здомени кај згрижувачи.

Целата на Министерството за труд и социјална политика е да ги трансформира големите институции за што Владата усвои Национална стратегија за деинституционализација 2018-2027 година. Акцискиот план е веќе на сила, што јасно се утврдени потребните чекори, показателите за успех и потребните средства за надлежните институции и чинители во процесот.

Carovska: Sa më shumë familje t’i hapin shtëpitë e tyre, të sigurojmë kujdestarë për foshnjat e “Majçin dom” – Manastir

Fokusi i sivjetshëm i Ministrisë së Punës dhe Politikës Sociale është përshpejtimi i dinamikës për tërheqjen e fëmijëve nga institucionet e mëdha, sidomos foshnjat e “Majçin dom” – Manastir në procesin e deinstitucionalizimit. Përveç “Majçin dom” së shpejti duhet të kryhet edhe transformimi i plotë i entit “Banja Bansko”, ndërsa shfrytëzuesit e vendosur në njësitë banesore do të fitojnë mbështetje për jetesë të pavarur. Kjo u dakordua në takimin e sotëm koordinues ku u prezantua plani për de-institucionalizim për periudhën e ardhshme. Në këtë takim mori pjesë ministrja e Punës dhe Politikës Sociale, Milla Carovska, ushtruesi i detyrës  koordinator i agjencive të KB-ve dhe përfaqësues i UNICEF-it, Benxhamin Perks, si dhe përfaqësues të Bashkimit Evropian.

“Mësimi i hershëm është më e rëndësishmja për zhvillimin e mëtejshëm të fëmijëve. Prandaj do të bëjmë gjithçka që është e munduar që sa më shumë foshnje të kalojnë në përkujdesje të familjeve kujdestare, ku do t’u ofrohet dashuri dhe përkujdesje. Prandaj, qëllimi ynë si Qeveri e cila kujdeset për gjithsecilin në shoqëri është që këtë vit “Majçin dom” të transformohet tërësisht. Me fushatë të përbashkët me UNICEF-in kemi krijuar bazë bukur të madhe me mbi 100 familje kujdestare që do të marrin në përkujdesje fëmijë dhe besoj që edhe familje të tjera do të hapin shtëpitë e tyre”, tha ministrja Carovska.

Përfaqësuesi i UNICEF-it, Benxhamin Perks, theksoi se ata, si partnerë, japin përkrahje të fuqishme dhe të pa rezervë për gjithë procesin e de-institucionalizimit.

“Në vitin 2018 u arritën rezultate të shkëlqyera në procesin e de-institucionalizimit dhe e përshëndes vendimin që këtë vit fokusi do të jetë në përshpejtimin e reformave për fëmijët nën moshën trevjeçare. Punonjësit në institucione, pavarësisht se sa janë të përkushtuar, të kujdesshëm dhe profesionale, nuk mund të ofrojnë vëmendjen e nevojshme për t’u ndihmuar fëmijëve në vitet më kritike të zhvillimit të tyre. Vetëm një rreth i ngjashëm me atë familjar, fëmijës mund t’i japë ndjenjën e sigurisë, identitetit, përkatësisë dhe dashurisë që i nevojitet për të ecur përpara”, theksoi Perks.

Në periudhën e kaluar numri i fëmijëve deri në moshën 18 vjeçare, të vendosur në institucione, është zvogëluar për 60%. Në Entin Special “Demir Kapi” më nuk ka fëmijë të moshës deri 18 vjet, ndërsa tërësisht janë transformuar edhe entet “11 Tetori” dhe “25 Maji”. Fëmijët janë vendosur në shtëpi të vogla në grup në Shkup, Negotinë, Timjanik dhe Shtip, kurse një numër i fëmijëve janë vendosur nëpër familje kujdestare.

Qëllimi i Ministrisë së Punës dhe Politikës Sociale është t’i transformojë institucionet e mëdha, për çka Qeveri ka miratuar Strategjinë Nacionale për Deinstitucionalizim për periudhën vjetore 2018-2018. Plani i Veprimit tanimë është në fuqi, ku janë përcaktuar qartë hapat e nevojshëm, indikatorët e suksesit dhe mjetet e nevojshme për institucionet kompetente dhe faktorët në proces.