Царовска на Регионална конференција посветена на Ромите во Тирана 

Министерката за труд и социјална политика Мила Царовска во Тирана учествува на конференцијата на која се разговара за потребите и приоритетите поврзани со пополнувањето на буџетските дупки во политиките за интеграција на Ромите на Западен Балкан и Турција организирана во рамки на Акцискиот тим за проектот „Интеграција на Ромите 2020“ (РИ2020) на Советот за регионална соработка (РЦЦ).

Воведни излагања на Конференцијата имаа генералниот секретар на РЦЦ, Горан Свилановиќ, министерката за здравство и социјална заштита на  Албанија Огерта Манатрилиу, министерката за труд и социјална политика на Македонија Мила Царовска, државниот секретар во кабинетот на потпретседателот на српската Влада Ненад Иванишевиќ, заменик министерот за човекови права и бегалци на Босна и Херцеговина Предраг Јовиќ, заменик министерот за финансии на  Косово Мустафа Граинца и шефот на Одделот за правда, внатрешни работи и реформа на јавната администрација во Делегацијата на Европската унија во Албанија Стивен Сторк.

Главната цел на конференцијата е да се создаде соодветен форум во чии рамки земјите учеснички и донаторите ќе разговараат за потребите и приоритетите на интеграцијата на Ромите, посебно во областа на вработувањето и станбеното згрижување. Во своето излагање министерката Царовска се осврна на целите на Република Македонија за интеграција на Ромите кои се прикажани преку конкретни проекти и буџетски сретства.

Таа инфоирмираше дека од 2009 година за прв пат се пристапи кон одвојување на посебна ставка во ресорните Министерства за поддршка на развојот на Ромите и реализација на Националните акциски планови.

Четирите главни ресорни министерства (образование, вработување,  домување и здравство) располагаат во рамките на целокупниот буџет со посебна ставка за Ромите, кои што се наменети за подршка и реализаицја на конкретни проекти.

Имајќи во предвид дека токму според меѓународни извештаи Република Македонија има помалку транспарентен буџет, оваа година за прв пат Владата на РМ пред самиот процес на планирање и усвојување на буџетот органзира јавни дебати со екпертската јавност и граѓаните – за да се има увид токму во процесот на распределбата на приходната и расходната страна на буџетот.

И останатите предизвици се поврзани со недоволните средства алоцирани за проектите, и токму затоа Владата на РМ си постави цел да ги мобилизира сите меѓународни ресурси за остварување на приоритетите. ИПА инструментот е еден од нив, но и поддршка за целокупниот процес на подобрување на состојбата на ромската заедница.

Па така, ИПА 2 програмата предвидува пилотирање на сет на услуги и мерки за вработување на Ромите, поддршка на механизми и практики за вклучување на ромските деца во задолжителното образование, но и намалувањето на сиромаштијата, како и поттикнување на социјалното вклучување на ромската популација и подобрување на условите за живеење во населените места со Роми.

На маргините на Конференцијата министерката Царовска оствари повеќе средби со своите колеги од регионот.

Carovksa në Tiranë, në Konferencën rajonale kushtuar romëve

Ministrja e Punës dhe Politikës Sociale, Milla Carovska, në Tiranë merr pjesë në konferencën ku diskutohen nevojat dhe prioritetet lidhur me përmbushjen e zbrazëtirave buxhetore në politikat për integrimin e romëve në Ballkanin Perëndimor dhe Turqi – konferencë kjo e organizuar në kuadër të Ekipit aksional për “Integrimi i romëve 2020” (IR2020) të Këshillit të Bashkëpunimit Rajonal (RCC).

Fjalë hyrëse në këtë konferencë kishin: Sekretari i përgjithshëm i RCC, Goran Svilanoviq, ministrja e Shëndetësisë dhe Mirëqenies Sociale e Shqipërisë, Ogerta Manastirliu, ministrja e Punës dhe Politikës Sociale e Maqedonisë, Milla Carovska, sekretari shtetëror në Kabinetin e nënkryetarit të Qeverisë së Serbisë, Nenad Ivanisheviq, zv/ministri për të Drejtat e Njeriut dhe Refugjatët i Bosnjës e Hercegovinës Predrag Joviq, zv/ministri i Financave i Kosovës Mustafa Grainca dhe shefi i Departamentit për Drejtësi, Punë të Brendshme dhe Reforma në Administratën Publike në Delegacionin e Bashkimit Evropian në Shqipëri, Stiven Stork.

Qëllimi kryesor i kësaj konference është të krijohet forum adekuat, në kuadër të të cilit shtetet pjesëmarrëse dhe donatorët do të diskutojnë për nevojat dhe prioritetet e integrimit të romëve, posaçërisht në sferën e punësimit dhe banimit.

Në fjalën e saj, ministrja Carovska diskutoi rreth qëllimeve të Republikës së Maqedonisë për integrimin e romëve, të cilat tregohen përmes projekteve konkrete dhe fondeve buxhetore.Ajo njoftoi se që nga viti 2009 për herë të parë është vendosur një zë i veçantë buxhetor në ministritë kompetente për mbështetjen e zhvillimit të romëve dhe zbatimin e Planeve Kombëtare Aksionale. Katër ministritë kryesore kompetente (arsimi, punësimi, strehimi dhe shëndetësi) në kuadër të buxhetit të përgjithshëm disponojmë me një zë të veçantë buxhetor për romët, me dedikim për përkrahjen dhe realizimin e projekteve konkrete.

Duke pasur parasysh faktin se pikërisht sipas raporteve ndërkombëtare Republike e Maqedonisë ka buxhet më pak transparent, këtë vit për herë të parë Qeverie e Republikës së Maqedonisë para vetë procesit të planifikimit dhe miratimit të buxhetit ka organizuar debate publike me ekspertë dhe qytetarë – që të kenë qasje pikërisht në procesin e shpërndarjes së buxhetit, edhe atë të hyrat dhe të dalat nga buxheti.Edhe sfidat tjera janë të lidhura me mjetet e pamjaftueshme që alokohen për projektet, prandaj Qeveria e RM-së e ka vënë vetes për qëllim që t’i mobilizojë të gjitha burimeve ndërkombëtare për arritjen e prioriteteve. Instrumenti i IPA-s është njëri prej tyre, por edhe mbështetje për procesin e përgjithshëm të përmirësimit të situatës së bashkësisë rome.

Ashtu që, IPA 2 Programi parashikon pilotimin e një sërë shërbimesh dhe masash për punësimin e romëve, përkrahje të mekanizmave dhe praktikave për përfshirjen e fëmijëve romë në arsimin e detyrueshëm, ulje të varfërisë dhe nxitje të përfshirjes sociale të popullsisë rome dhe përmirësim të kushteve të jetesës në vendbanimet me romët.

Në margjinat e Konferencës, Ministrja Carovska ka zhvilluar shumë takime me kolegët e saj nga rajoni.