Царовска: “Сивиот дом” на нашиот социјален систем од денеска замина во историјата  

Во двата мали групни домови отворени денеска се згрижени децата кои досега престојуваа во поранешната установа „Ранка Милановиќ“. Од денеска натаму, трите институции за згрижување деца без родителите и родителска грижа, деца со воспитно-социјални проблеми и деца со интензивна потреба од поддршка и рехабилитација обезбедуваат индивидуална грижа во мали групни домови, во топла средина налик на семејната.  

„Од денеска, „сивиот дом“ на нашиот социјален систем замина во историјата. Со интензивна стручна поддршка и 24 часовен надзор ќе им помогнеме на децата кои на рана возраст дошле во судир со законот, да зајакнат и да се развијат во идни активни граѓани кои учествуваат во заедницата. Реинтеграцијата на децата е нашата цел - во иднина да имаме примери на успешни млади кои го оформуваат образованието и стекнуваат позитивни животни вештини“, истакна Мила Царовска, министерка за труд и социјална политика.  

“Домот е место во кое секој треба да чувствува припадност и сигурност. Ова се однесува за сите деца, но особено за децата со комплексни емотивни потреби кои најчесто застрануваат од патот поради недостиг од поддршка во семејството и заедницата. Без оглед на тоа колку добро е опремена, или колку се квалитетни вработените, една институција не може да ја замени љубовта и поддршката што постои во семејно опкружување. Денес правиме уште еден важен чекор кон ставање крај на сместување деца во институции, но трансформацијата во работата на Ранка Милановиќ само што започна и ќе бара континуирана посветеност и инвестиции за секое дете да има можност да се справи со негативните искуства и да го развие својот целосен потенцијал,“ рече Елспет Ериксон, заменик претставник на УНИЦЕФ.  

„Нашата служба за деца со социјално-воспитни проблеми повеќе од една година згрижува над 25 деца во пет групни домови. Децата редовно одат на училиште, бегствата се драстично намалени, се вклучуваат во креативни работилници, организираат изложби и немаат судир со законот, што порано беше секојдневие. Тоа не уверува дека и во овие нови групни домови за децата со нарушено поведение ќе обезбедиме грижа, поддршка и стручна работа што ќе им помогне на децата да се развијат во креативни и исполнети личности“, изјави Виолета Масевска Палиќ, директорка на Јавната установа за згрижување деца со социјално-воспитни проблеми и нарушено поведение „25 Мај“.

Во изминативе две години отворивме вкупно 20 мали групни домови за деца и уште три за возрасни, а бројот на лица долгорочно згрижени во институциите го намаливме за повеќе од една третина.  

„Во летото 2017 најавивме дека нема да има повеќе деца до тригодишна возраст згрижени во институции до крајот на 2020 година. Многумина беа скептични. Тогаш, во шесте социјални институции низ земјава беа сместени 180 деца до 18 годишна возраст. После малку повеќе од две години, денеска во институциите имаме уште 5 деца до 18 годишна возраст. Со увереност можам да најавам дека до крајот на годинава, ниту едно дете под 18 годишна возраст нема да биде сместено во институција во Северна Македонија. Бидејќи секое дете заслужува грижа и топол дом“, дополни Царовска.  

Со трансформацијата на институциите се отворија и нови работни места. Со вложување во нови вработувања и во развој на човечките ресурси, обезбедуваме вистински квалитет на грижата.

Carovska: “Shtëpitë klasike” të sistemit tonë social prej sot shkojnë në histori

Në dy shtëpitë në grup, që u hapën sot, janë strehuar fëmijët të cilët deri tani kanë qëndruar në ish-entin “Ranka Milanoviq”. Prej sot e andej tre institucionet: për strehimin e fëmijëve pa prindër dhe përkujdesje prindërore, fëmijët me probleme edukative-sociale dhe fëmijët me nevojë intensive për mbështetje dhe rehabilitim sigurojnë strehim individual në shtëpi të vogla në grupe, në mjedis të ngrohtë që i ngjanë mjedisit familjar. 

Nga sot, “shtëpia monotone” e sistemit tonë social ka shkuar në histori. Me një mbështetje të fortë ekspertësh dhe mbikëqyrje 24-orëshe, do t’u ndihmojmë fëmijëve, që në moshë të hershme kanë rënë në konflikt me ligjin, për të t’u fuqizuar dhe për t’u zhvilluar në qytetarë të ardhshëm aktivë që marrin pjesë në komunitet. Ri-integrimi i fëmijëve është qëllimi ynë - në të ardhmen të kemi shembuj të të rinjve të suksesshëm, të cilët formojnë arsimimin dhe fitojnë aftësi pozitive të jetës”, tha Mila Carovska, ministre e Punës dhe Politikës Sociale.

“Shtëpia është vendi në të cilën secili duhet të ndjejë siguri dhe përkatësi. Kjo ka të bëjë më të gjithë fëmijët, por sidomos për fëmijët me nevoja komplekse emotive, të cilët zakonisht devijojnë për shkak të mungesës së mbështetjes në familje dhe në komunitet. Pa marrë parasysh faktin se sa është e pajisur apo sa janë cilësorë punonjësit, një institucion nuk mund të zëvendësojë dashurinë dhe mbështetjen që ekziston në rrethin familjar. Sot jemi duke bërë edhe një hap të madh në vendosjen e fëmijëve në institucione, por transformimi në punën e “Ranka Milanoviq” vetëm sa ka filluar dhe do të kërkojë përkushtim të vazhdueshëm dhe investime për çdo fëmijë të ketë mundësi të ballafaqohet me përvojat negative dhe të zhvillojë potencialin e vet të plotë”, theksoi Elspet Erikson, zv/përfaqësues i UNCEF-it.

“Shërbimi ynë për fëmijët me probleme sociale-edukative më shumë se një vjet strehon mbi 25 fëmijë në pesë shtëpi në grupe. Fëmijët rregullisht shkojnë në shkollë, ikjet janë zvogëluar në mënyrë drastike, ata përfshihen në punëtori kreative, organizojnë ekspozita dhe nuk kanë konflikt me ligjin, që më parë ishte përditshmëri. Kjo na krijon bindjen se edhe në këto shtëpi të reja në grup për fëmijët me sjellje jo të mirë do të sigurojmë përkujdesje, mbështetje dhe punë profesionale që do t’u ndihmojë fëmijëve që të zhvillohen në personalitete kreative dhe të plotësuar”, deklaroi Violeta Masevska Paliq, drejtoreshë e Entit Publik për përkujdesjen e fëmijëve me probleme sociale-edukative dhe sjellje jo të mirë “25 Maji”.Në dy vitet e kaluara kemi hapur gjithsej 20 shtëpi të vogla në grup për fëmijët dhe tre të tjera për të rriturit, kurse numrin e personave të strehuar në plan afatgjatë në institucione e kemi zvogëluar për më shumë se një të tretën. “Në verën e vitit 2017 paralajmëruam se nuk do të ketë më fëmijë të moshës deri në 3 vjeç të strehuar në institucione deri në fund të vitit 2020. Shumica ishin skeptikë. Atëherë, në gjashtë institucionet sociale në vend ishin të vendosur 180 fëmijë të moshës deri 18 vjet. Pas dy vjet e diçka, sot në institucionet kemi edhe 5 fëmijë të moshës deri 18 vjeç. Me bindje mund të paralajmëroj se deri në fund të vitit asnjë fëmijë nën moshën 18 vjeç nuk do të vendoset në institucionet e Maqedonisë së Veriut, sepse secili fëmijë meriton kujdes dhe ambient të ngrohtë”, ka shtuar Carovska.

Me transformimin e institucioneve u hapën edhe vende të reja pune. Duke investuar në punësime të reja dhe në zhvillimin e resurseve njerëzore, sigurojmë cilësi të vërtetë të kujdesit.